Psychologowie udowodnili, że półkule ludzkiego mózgu działają inaczej: prawa i lewa połowa mózgu odpowiadają za różne procesy. W zależności od tego, która z półkul człowieka jest lepiej rozwinięta, mówią o dominacji jednego z typów myślenia: abstrakcyjnego lub konkretno-figuratywnego.
Różne funkcje półkul mózgowych i typy myślenia
Osoby z bardziej rozwiniętą lewą półkulą są najbardziej zdolne do logicznego przetwarzania informacji, abstrakcyjne koncepcje są dla nich łatwiejsze, mają bardziej wyraźną umiejętność posługiwania się językami i naukami ścisłymi.
Ludzie „prawej półkuli” łatwiej postrzegają obrazy i symbole, mają lepiej rozwiniętą wyobraźnię, z reguły wybierają zawody twórcze. Charakteryzują się holistycznym postrzeganiem problemów i sytuacji życiowych.
Oczywiście nie ma osób, które rozwinęły tylko jedną półkulę mózgu, a druga w ogóle nie działa. Możemy mówić o dominacji takiego lub innego rodzaju myślenia.
Osobną grupę stanowi tzw. ambidextra, czyli osoby z równie dobrze rozwiniętymi funkcjami obu półkul.
Sposoby definiowania sposobu myślenia
Uważa się, że wszyscy są leworęczni, tj. ludzie, których lewa ręka jest ręką prowadzącą, mają „praworęczny” lub wizualno-figuratywny typ myślenia, który jest również nazywany artystycznym. Rzeczywiście, leworęczni są znacznie bardziej powszechni wśród przedstawicieli zawodów kreatywnych. Bardziej wyrazili zdolności artystyczne, muzyczne i inne. Ale nawet wśród praworęcznych jest też wielu przedstawicieli tego typu myślenia, więc taki podział nie będzie do końca trafny.
Istnieje szereg testów wizualnych (test Pugacha, testy rysunkowe), które pozwalają z grubsza określić, jaki typ lub sposób myślenia dominuje w danej osobie.
Uważa się, że w takim czy innym czasie jedna z półkul jest najbardziej aktywna. Test Pugacha pozwala dokładnie określić stosunek pracy półkul mózgowych w czasie badania.
Psychologowie częściej jednak proszą badanego o wykonanie 4 ćwiczeń i analizując wyniki podają dokładniejszą charakterystykę typu myślenia.
Zadania testowe określające typ myślenia
1. Obiekt jest proszony o włożenie palców do zamka i sprawdzenie, który kciuk której ręki jest na górze.
2. Przez otwór w kartce papieru znajdującej się na wyciągnięcie ręki badany proszony jest o spojrzenie na przedmiot w oddali, najpierw dwojgiem oczu, a następnie na przemian prawym i lewym okiem i określenie, które oko jest zamknięte, gdy jest wydaje się, że obiekt się przesunął.
3. Obiekt jest proszony o założenie ramion na piersi w pozie Napoleona i sprawdzenie, która ręka jest na górze.
4. Temat proszony jest o oklaski. Tylko małe dzieci klaszczą w dłonie, trzymając je równolegle do siebie. U dorosłych jedna ręka jest na górze i uderza w dół. Określa się, która ręka była najlepsza.
Na podstawie uzyskanych wyników stwierdza się, która półkula u człowieka jest wiodąca: jeśli prawa ręka jest aktywna w większości zadań, osoba należy do typu logicznego, a lewa do typu artystycznego.
Po dokładniejszym zbadaniu wyników możemy wnioskować o innych cechach osobowości człowieka.
Podczas prowadzenia badań pamiętaj, że w psychologii nie ma „dobrych” ani „złych” wyników. Błędne jest myślenie, że „praworęczni” ludzie są „głupsi” niż „leworęczni”, a „leworęczni” nie są zdolni do postrzegania piękna. Każda ludzka osobowość ma zestaw swoich własnych, indywidualnych, tylko jej wrodzonych zdolności i talentów, a po ich zidentyfikowaniu może nauczyć się wykorzystywać te zdolności w najlepszy możliwy sposób.
