Różne czynniki mogą wywołać wybuchy agresji u dziecka. Zmęczenie, zły nastrój, nieodpowiednie odżywianie, kłótnie i konflikty w rodzinie lub z przyjaciółmi to częste przyczyny agresywności w dzieciństwie. Jednak poza nimi istnieją bardziej osobiste, głębsze powody, przez które dziecko staje się agresywne. Co może wpłynąć na rozwój takiej cechy?
Żywy przykład. Jeśli w rodzinie, w której dziecko dorasta, sytuacja jest niestabilna, wybuchowa i agresywna, wpłynie to na rozwój dziecka, jego zachowanie. Widząc przed oczami żywy przykład agresji, dziecko zaczyna przyswajać tę cechę. Jednak w niektórych przypadkach agresja dzieci może być spowodowana wewnętrznym pragnieniem ochrony przed niebezpieczeństwem, przed negatywnym mikroklimatem w rodzinie.
Pragnienie zostania liderem. W miarę dorastania i zdobywania doświadczenia dziecko uczy się zajmowania pozycji lidera, stosując w tym celu nie tylko radykalne środki. Ale na początku agresja może być głównym sposobem na osiągnięcie przywództwa. Aby przejąć inicjatywę, dziecko może zacząć walczyć, obrażać inne dzieci lub dorosłych, zastraszać i w inny sposób okazywać wrogość.
Brak uwagi. Bardzo często, gdy dzieci nie mają wystarczającej uwagi rodziców lub bliskich, zaczynają działać, chorować lub okazywać zwiększoną agresję. Agresywne zachowanie, mimo groźby kary i wstydu, jest kluczem, który niejako otwiera drzwi, za którymi kryje się uwaga, troska i wsparcie. Jeśli dziecko czuje się niepotrzebne, niechciane, niekochane, będzie bardziej agresywne wobec rodziców.
Niska samoocena i poczucie niższości. Jeśli dziecko jest wychowywane w surowych warunkach, jeśli w rodzinie brakuje wzajemnego wsparcia i uczucia, jeśli dziecko nie otrzymuje aprobaty rodziców, wszystko to wpływa na samoakceptację i poczucie własnej wartości. W sytuacjach, gdy dziecko ma niską samoocenę, może zacząć wykazywać agresję, chcąc tym samym podnieść się we własnych oczach.
Agresja jako manipulacja. Dzieci są z natury świetnymi manipulatorami. Jedno dziecko wybierze pozycję ofiary i będzie kapryśne, chcąc dostać to, czego chce. Kolejne dziecko stanie w opozycji, będzie zachowywać się niegrzecznie i agresywnie. Na przykład dziecko może obiecać, że przestanie łamać rzeczy, jeśli matka kupi mu nową zabawkę.
Lęki wewnętrzne i kompleksy osobiste. Różne wewnętrzne lęki, o których rodzice mogą nawet nie wiedzieć, mogą popchnąć dziecko do agresji. Na przykład dziecko, które znalazło się w nieprzyjemnej sytuacji, może uznać, że najlepszym sposobem ochrony przed negatywnością i wpływem innych ludzi jest zawsze atak i chwilowa agresja. Stopniowo pomysł ten może tak mocno zakorzenić się w umyśle dziecka, że będzie „atakował” nawet w sytuacjach, w których nie jest to wcale wymagane. Agresywna reakcja na jakiekolwiek komentarze stanie się rodzajem mechanizmu obronnego, za którym kryją się lęki, kompleksy, niechęć do poniżenia, niechęć do odczuwania bólu fizycznego lub moralnego.
Nadmierna opieka rodzicielska. Większa uwaga na życie dziecka może wywołać u niego protest, który ostatecznie zaowocuje agresją skierowaną przede wszystkim na rodziców. Jeśli dziecku zabraknie przestrzeni osobistej i wolności, będzie starał się to wszystko uzyskać poprzez agresję.
Zwiększone poczucie winy. Dzieci, które mają skłonność do bardzo silnego poczucia winy i wstydu, są bardziej agresywne. Agresja w tym przypadku ponownie działa jako rodzaj mechanizmu obronnego. Jednocześnie, co do zasady, agresywne zachowanie dziecka skierowane jest przeciwko osobie, wobec której czuje się winna. Za pomocą impulsywnych i niepohamowanych działań dziecko stara się zagłuszyć w sobie to nieprzyjemne uczucie, zastąpić je nowymi emocjami.
Znajomość świata poprzez agresję. Ten powód dziecięcej agresywności jest bardziej charakterystyczny dla przedszkolaków. Dziecko jest bardzo ciekawskim stworzeniem, szuka różnych sposobów na poznanie otaczającego go świata. Jedną z tych dróg może być agresja. Małe dzieci nie zdają sobie sprawy, kiedy kogoś krzywdzą, świadomość przychodzi tylko z doświadczeniem. Bardzo ważne jest, aby dziecko doświadczało wszystkiego na własną rękę, dzieci nie są skłonne do całkowitego uwierzenia słowom rodziców. Stąd wybuchy agresji, które dziecko może postrzegać jako element gry.
Efekt infekcji. Czasami dziecko wykazuje agresję poza domem i nie wobec rodziców, sióstr, braci. Demonstruje tę cechę w przedszkolu, w dziale sportowym czy w szkole. Bardzo często agresja dziecka w tym przypadku nie jest osobistym pragnieniem. Może po prostu zostać zarażony podobnym zachowaniem od rówieśników lub starszych dzieci.
