Samoświadomość polega na uświadomieniu sobie przez podmiot swojej odmienności od innych podmiotów reszty świata. Obecnie nie ma w pełni uformowanych teorii naukowych na ten temat.
Niezbędny
Literatura naukowa z zakresu psychologii i filozofii
Instrukcje
Krok 1
W psychologii samoświadomość jest rozumiana jako zjawisko psychiczne oparte na świadomości człowieka jako podmiotu działania. W wyniku samoświadomości wyobrażenie osoby o sobie zostaje uformowane w teorię „ja”.
Krok 2
Więc Rubinstein S. L. w swojej książce „Podstawy psychologii ogólnej” napisał, że np. dziecko nie jest od razu świadome siebie. W pierwszych latach życia zwraca się do siebie po imieniu w taki sam sposób, jak nazywają go inni. Na początku rozumie siebie nie jako samodzielny podmiot, ale jako przedmiot w stosunku do innych ludzi.
Krok 3
Samoświadomość nie jest pierwotną daną, która jest nieodłącznym elementem osoby od urodzenia. Samoświadomość jest produktem rozwoju. Warto jednak zauważyć, że świadomość niemowlęcia jawi się jako identyczny embrion. Świadomość „ja” u dziecka zaczyna nabierać kształtu w wieku około trzech lat, kiedy zaczyna ono odróżniać odczucia wywołane przez świat zewnętrzny od odczuć wywołanych przez jego własne ciało. Taka świadomość własnych cech psychicznych i poczucia własnej wartości nabiera największego znaczenia w okresie dojrzewania. Ponieważ wszystkie składniki samoświadomości są ze sobą powiązane, rozwój jednego z nich prowadzi do modyfikacji całego systemu świadomości.
Krok 4
Rozwój samoświadomości następuje w kilku etapach życia człowieka. W wieku jednego roku samo „ja” zostaje odkryte. Już w wieku dwóch lub trzech lat dziecko potrafi oddzielić rezultaty własnej działalności od świata zewnętrznego. Umiejętność samooceny, czyli samooceny, zaczyna się kształtować w wieku siedmiu lat. Etap aktywnego rozwoju samoświadomości, poszukiwania własnego „ja” i własnego stylu następuje w okresie dojrzewania. Pod koniec tego okresu kształtują się podstawowe oceny społeczne i moralne.
Krok 5
Na kształtowanie się samoświadomości wpływa kilka czynników, a mianowicie ocena wyników własnej działalności, ocena innych i własnego statusu w grupie rówieśniczej, formuła relacji „Jestem ideałem” oraz „Jestem prawdziwy”.
Krok 6
Wśród składników samoświadomości, zgodnie z teorią V. S. Merlina, można wyróżnić system ocen społecznych i moralnych, świadomość własnej psychiki, świadomość „ja” jako zasady czynnej, świadomość własnej tożsamości. Te elementy samoświadomości są zawsze ze sobą powiązane na poziomie funkcjonalnym i genetycznym, chociaż ich powstawanie nie zachodzi jednocześnie.