Umiejętność oceny otaczającego świata, wyciągania na jego temat wniosków i podejmowania określonych działań jest bezpośrednio związana ze świadomością. To właśnie jest podstawą wszelkiej ludzkiej aktywności poznawczej, to dzięki świadomości ludzkość osiągnęła wszystkie obecne wyżyny.
Dokładna definicja świadomości wciąż nie istnieje. Według jednej z interpretacji świadomość to zdolność człowieka do oceny swojego stanu i cech otaczającego go świata oraz podejmowania określonych działań na podstawie analizy napływających informacji.
Tradycyjnie świadomość jest nierozerwalnie związana z procesem myślowym. „Myślę, więc jestem”, powiedział kiedyś francuski filozof Kartezjusz. I miał rację, bo to właśnie myślenie czyni człowieka takim, jakim jest, pozwala mu rozpatrywać sytuacje pod różnymi kątami, wyciągać pewne wnioski i działać zgodnie z nimi.
Jak człowiek uczy się świata
Współczesny człowiek myśli słowami, ale to nic innego jak nawyk. Można myśleć obrazami, ten sposób myślenia jest znacznie szybszy i dokładniejszy. Co więcej, myślenie obrazami jest nieodłączne od każdej osoby, zwykle bierze się pod uwagę zwyczaj myślenia słowami.
Najważniejszą cechą człowieka jako istoty świadomej jest umiejętność analizy powstającej sytuacji. Co z kolei pozwala mu poznawać świat i zdobywać doświadczenie. Proces poznania jest szczególnie widoczny u dzieci – w obliczu nieznanego mu świata dziecko aktywnie go eksploruje. Co to jest - takie piękne, mruczące? Dotyk, dotyk… Miękki, puszysty. Aj !!! I tak boleśnie drapie!
Dzięki temu dziecko uczy się, że kot nie tylko przyjemnie mruczy, ale potrafi też drapać. Wszystkie inne procesy poznawcze zachodzą w podobny sposób, różnice są dość nieznaczne. Gdzieś można dotknąć przedmiotu badań, gdzieś tylko zaobserwować, w niektórych przypadkach jego cechy można ocenić jedynie za pomocą znaków pośrednich. Niezależnie od tego świadomość człowieka aktywnie poszukuje możliwości zrozumienia, zrozumienia, zrozumienia. Rozwiąż istniejące zagadki, przenieś coś niezrozumiałego do rangi znanej, zbadanej.
Wzory świadomości
Wydawałoby się, że świadomość człowieka daje mu wszelkie możliwości efektywnej aktywności poznawczej. Ale w praktyce pojawia się poważna trudność związana z jedną z cech pracy świadomości - tworzeniem przez nią wzorców percepcji.
Pamiętaj, prawdopodobnie musiałeś znaleźć się w sytuacji, gdy światło w mieszkaniu jest wyłączone, ale kiedy wchodzisz do pokoju, z przyzwyczajenia sięgasz po włącznik. Jednocześnie wiesz, że nie ma światła. To tylko jeden przykład działania szablonów, najbardziej trywialny. Ale w życiu człowieka jest wiele szablonów. Niektóre z nich są przydatne, przetrwanie bezpośrednio od nich zależy. Na przykład kierowca automatycznie reaguje na sygnały drogowe i zmiany sytuacji na drodze, wszystko to zdeponowane jest w jego umyśle na poziomie odruchów. Nie musi myśleć, żeby podjąć właściwą decyzję.
Działając na rzecz przetrwania, wzorce świadomości ograniczają jednocześnie zdolności poznawcze człowieka. Pozbawiają go możliwości zwątpienia w pewne znajome rzeczy, nie dają mu świeżego spojrzenia na świat. Przykład znany wielu: w mieszkaniu zegarek kwarcowy, każdemu drugiemu ruchowi ręki towarzyszy dość głośne kliknięcie. Możesz słuchać - i nie słyszeć tych kliknięć, świadomość blokuje je jak niepotrzebny, obcy dźwięk. Aby usłyszeć zegar, czasami trzeba podjąć znaczne wysiłki – w pewnym momencie dźwięk nagle znów staje się słyszalny, dosłownie wdziera się do uszu.
Umiejętność spojrzenia na świat świeżym spojrzeniem odgrywa bardzo ważną rolę w procesach poznania. Dobrze znane sesje burzy mózgów, podczas których uczestnicy mogą wyrazić nawet najbardziej urojone pomysły, są dobrym przykładem przełamywania stereotypów percepcyjnych. Bez ograniczania się, ludzie wymyślają różne pomysły, z których niektóre okazują się rewolucyjne.
Im bardziej wyzwolona jest świadomość, tym efektywniejszy jest proces poznania. Każdy, kto potrafi spojrzeć na świat świeżym spojrzeniem, zawsze znajdzie wiele nowych i nieznanych, dokona najbardziej niesamowitych odkryć.
