W okresie dojrzewania człowiek rozwija podstawowe wartości i postawy. Dlatego, z punktu widzenia rodziców i dorosłych, w późniejszym, dorosłym życiu szczególnie ważny staje się problem tego, jak nie dopuścić do przekształcenia się młodzieńczej agresywności w utrwaloną cechę charakteru, nawykowy sposób zachowania i rozwiązywania problemów.
Dostępność informacji i dialog
Bardzo ważna jest praca wyjaśniająca i wychowawcza ze strony rodziny i szkoły. Prawidłowy krąg czytelniczy, dobór filmów, wykłady tematyczne w szkole i rozmowy w domu z rodzicami pomagają kształtować światopogląd nastolatka, uczą go tolerancji, wrażliwości, szacunku do różnych punktów widzenia i nie uciekania się do agresji jako jedynej drogi aby rozwiązać konflikt.
Rodzice powinni wymyślić życzliwą radę, polecając i delikatnie dobierając i kształtując, ale nie narzucając dziecku książek, artykułów. Ważne jest, aby przedyskutować to, co przeczytał i zobaczył w środowisku rodzinnym, aby nastolatek usłyszał opinię rodziców nie w formie notatek, ale w toku dialogu, gdzie również ma możliwość bycia wysłuchanym i zrozumiany. W tej samej łagodnej formie warto rozmawiać o wydarzeniach w szkole, problemach i konfliktach z rówieśnikami.
Rodzice są wzorem do naśladowania
Ale często dorośli mają do czynienia z tym, że komentarze i długie rozmowy edukacyjne praktycznie nie przynoszą rezultatów. Wynika to z faktu, że nastolatek, realizując swoją indywidualność, zaczyna przeciwstawiać się dorosłym.
Ale paradoksalnie to właśnie w okresie dojrzewania przykład rodziców jest najskuteczniejszym środkiem edukacji. Nadmierna presja na dziecko, chęć tłumienia, nadmierne i niesprawiedliwe kary – to wszystko jeszcze bardziej przekonuje dziecko o „prawie silnych”, czyli o tym, że agresja i przemoc są najskuteczniejszymi sposobami rozwiązywania konfliktów.
Jeśli w rodzinie rodzicielskiej, między samymi rodzicami i między dziećmi, panuje atmosfera zaufania i szacunku; jeśli dorośli okazują szacunek dla zdania nastolatka, który może nie pokrywać się z ich opinią, wówczas nastolatka zdobywa doświadczenie w skutecznej praktyce znajdowania kompromisu i dialogu jako skutecznego sposobu rozwiązywania sporów i konfliktów. Nie tylko uczy się znajdować i proponować takie kompromisy, ale ten model przenosi się także na niego i na relacje z innymi ludźmi. Rzeczywiście, pomimo młodzieńczego buntu, jest to model komunikacji przyjęty w rodzinie rodzicielskiej, który człowiek w większości przypadków odtwarza w swojej rodzinie, a także sposób rozwiązywania konfliktów i budowania relacji, które „wyciąga” z relacji z rodzicami.
Dlatego głównym sposobem wychowania nastolatka jest wychowanie przez przykład, gdy w praktyce można go przekonać o słuszności wartości i stylu życia rodziców, a jako uzupełnienie i wsparcie takiej pewności, rozmowy, dyskusje i informowanie nastolatek jest potrzebny.
