Rodzina jest podstawą życia, rozwoju i kształtowania pierwszych umiejętności, pomysłów młodych ludzi na otaczający ich świat. To od rodziny zależy nie tylko poziom życia, wykształcenie i inteligencja dziecka, ale także jego dalsza egzystencja.
Rodzina wpływa na wszystkie sfery życia dziecka, to dzięki niej człowiek dorasta i staje się albo zamożnym i odnoszącym sukcesy obywatelem swojego kraju, albo pozostaje niezadowolony ze swojego życia. Rodzina tkwi w człowieku pojęcie wartości duchowych, moralności, tego, co w życiu najważniejsze i do czego należy dążyć. To ona kształtuje w człowieku pojęcie piękna, uczy go miłości i troski.
Wpływ rodziny
Przez cały czas to rodzina była dla człowieka twierdzą, miejscem, w którym mógł czuć się, być chroniony, dzielić się radością z rodziną. Rodzina jest raczej zamkniętą częścią społeczeństwa, rodząc się, dziecko w pierwszych latach życia zwykle nie wykracza poza granice tego świata. A wszystko, czego dziecko uczy się w rodzinie, zostaje z nim do końca życia, ponieważ wiedza i pojęcia tkwiące w jego mózgu do 3 roku życia w większości determinują jego przyszłą esencję. Tak więc w obliczu przemocy i okrucieństwa dziecko będzie postrzegać takie zachowanie dorosłych jako normalne, być może nawet nie przyszłoby mu do głowy narzekać na rodziców, bo nie zna innej postawy. Dorastając, takie dziecko staje się skryte, często w jego zachowaniu obecne są motywy wewnętrznego strachu i ostrożności. Ale może dorosnąć i sam zamienić się w tyrana, który będzie dręczył jego dzieci i bliskich.
Z drugiej strony, jeśli dziecko widziało tylko pozytywne nastawienie, wsparcie, szacunek ze strony starszych w zachowaniu swoich rodziców, wychowanie nie na siłę, ale jednym słowem, takie dziecko przyniesie zrozumienie, jak traktować innych ludzi, z bliskimi w dorosłość. Dziecko naśladuje zachowania i postawy dorosłych, w niemowlęctwie i młodości dzieje się to podświadomie, au starszych dzieci już całkiem świadomie podążają za nawykami, których nauczono ich w rodzinie. Dlatego na poziomie behawioralnym edukacja rodzinna daje początek przyszłej relacji dziecka ze światem.
Wymiana rodziny
Co dzieje się z dzieckiem, gdy nie ma rodziny? Wtedy ta koncepcja nigdzie nie znika, po prostu inni zaczynają działać jako relacje rodzinne – między wychowawcami a wychowankami domu dziecka, między członkami rodziny zastępczej czy przyjaciółmi ulicy. W każdym razie osoba próbuje znaleźć zastępstwo dla rodziny, poczuć bliski związek przynajmniej z kimś. I wtedy ta osoba lub grupa będzie kształtować osobowość dziecka, wpływać na jego wiedzę, wychowanie, umiejętność budowania relacji ze światem. Jest rzeczą oczywistą, że taka relacja nigdy nie może być pełna: ani wychowawcy w sierocińcu, ani niepełna rodzina, nie mówiąc już o przyjaciołach, nie mogą zastąpić wartości i bliskości relacji rodzinnych z osobą. Dlatego w psychice takich dzieci zwykle śledzone są naruszenia: dziecko staje się bardziej wycofane, uparte, okrutne, a czasem ma dziwne wyobrażenie o moralności i etyce.
