W ostatnich latach lekarze dziecięcy, psycholodzy i logopedzi odnotowują stały wzrost patologii mowy u niemowląt. Czasami rodzice po prostu nie wiedzą, jak normalnie powinna rozwijać się mowa u dzieci w różnym wieku. Albo myślą, że te problemy z wymową znikną same, a dziecko z czasem będzie mówić dobrze.
Ogólne zalecenia specjalistów pediatrycznych dla rodziców w tej sprawie są następujące: - jeśli dziecko nie wypowiada poszczególnych słów w ciągu roku, to nie ma znaczenia - jeśli milczy w wieku dwóch lat - trzeba się zastanowić i skonsultować - czy nie mówić w wieku trzech lat - włącz alarm, biegnij do neurologa, poszukaj logopedy, logopedy, koniecznie sprawdź słuch dziecka. Formowanie wymowy dźwiękowej zwykle kończy się w wieku sześciu lat. Oznacza to, że dziecko musi przyjść do szkoły z rozwiniętą mową, bez wad wymowy dźwięków. Przyczyny problemów z mową mogą mieć charakter biologiczny lub społeczny. Zaburzenia organiczne powstają w wyniku uszkodzenia niektórych części mózgu. U takich dzieci kora mózgowa nie jest wystarczająco dojrzała, występują odchylenia w budowie narządów wentylacyjnych, układu głosowego i oddechowego. Przyczynami takich naruszeń są urazy, zatrucie, choroby genetyczne. Społeczne przyczyny upośledzenia wymowy wyrażają się w zaniedbaniu pedagogicznym, stresującym środowisku, chorobie psychicznej, deprywacji emocjonalnej, która pojawia się w przypadku niewystarczającej komunikacji z matką i bliskimi. Słuch odgrywa wiodącą rolę w opanowaniu prawidłowej wymowy dźwiękowej. Rozróżnienie wszystkich dźwięków mowy rodzimej ze słuchu jest już dostępne dla dwuletniego dziecka. W wieku 3-4 lat już wychwytuje ze słuchu różnice między własną nieprawidłową wymową dźwięku a tym, jak wymawiają go dorośli. To właśnie sprawia, że dziecko podciąga swoją wymowę do ideału. Dlatego bardzo ważne jest, aby dziecko słyszało kompetentną, poprawną mowę innych. To właśnie ten rodzaj mowy przyczynia się do prawidłowego rozwoju mowy. Rodzice muszą starać się stworzyć takie warunki, aby dziecko częściej słyszało poprawną mowę niż wadliwą. Niewyraźna mowa może być również spowodowana osłabieniem mięśni języka i warg. Dziecko nie może wykonywać nimi precyzyjnych, celowych ruchów. W takich przypadkach konieczne jest uprawianie gimnastyki mowy, rozwijanie umiejętności motorycznych. Krótkie wędzidełko podjęzykowe lub wysokie podniebienie może również powodować nieprawidłową wymową. Wszystkie te problemy należy rozwiązać wspólnie z logopedą, defektologiem, psychologiem. Im szybciej przyczyna zostanie ujawniona, tym szybciej znajdzie się wyjście z tej trudnej sytuacji. Opóźnienie w rozwoju mowy nie pozwala dziecku w pełni komunikować się z rówieśnikami, pogarsza stan emocjonalny i psychiczny. Eksperci pomogą ustalić przyczynę niedorozwoju mowy, podpowiedzą, na co zwracać uwagę w codziennej komunikacji z dzieckiem.
