Człowiek jest istotą społeczną i od tego nie ma ucieczki. Przez całe życie ma kontakty z innymi ludźmi, czy to służbowymi czy zawodowymi, przyjacielskimi czy osobistymi. Na sposoby i czynniki kontaktów wpływa to, jak dana osoba została wychowana, a zatem w jakiej rodzinie dorastał.
Czego uczy rodzina
Rodzina jest środowiskiem wychowawczym człowieka. Dziecko dorasta i widzi przykład kontaktów między członkami rodziny. Na podstawie ich relacji w nim kształtują się podstawowe wzorce zachowań w przyszłości, a przede wszystkim we własnej rodzinie.
Członkowie jego rodziny jako pierwsi uczą go komunikacji. Od tego, jak budowana jest między nimi relacja, zależy pewien model zachowania dziecka. Może być zarówno świadomy, jak i nieświadomy.
To ostatnie jest jeszcze ważniejsze. Bez względu na to, jak bardzo mama inspiruje syna, aby pomagał jej w pracach domowych, ale jeśli zobaczy przykład ojca leżącego na kanapie, to takie wychowanie nie będzie miało sensu. Jednocześnie, jeśli w rodzinie panuje harmonia i ciepła atmosfera, osoba, która dorastała w takim środowisku, raczej nie zgodzi się na mniej w swoim dorosłym życiu.
Psychologowie już dawno doszli do wniosku, że dzieci wychowywane w sierocińcach i domach dziecka niezwykle rzadko potrafią stworzyć silne i trwałe rodziny z tego prostego powodu, że nie wyrosły na tym przykładzie i nie wiedzą jak to jest. Nieszczęśliwi będą przez całe życie starać się stworzyć to, czego pozbawieni byli w dzieciństwie, ale to prawie zawsze jest skazane na porażkę. Ich środowiskiem nauczania było społeczeństwo, ale nie rodzina. Żyją więc w społeczeństwie, podświadomie nie czerpiąc z tego satysfakcji i nie mogąc czegoś zmienić. W społeczeństwie próbowali roli rodziców, dlatego niezwykle trudno jest przyjąć tę rolę.
Dla tych, którzy mają silny charakter, dysfunkcyjna rodzina staje się nie przykładem, ale hartowaniem. Zdarzają się przypadki, gdy dziecko, które dorastało w rodzinie pijaków lub ojca-tyrana, tworzy wtedy własną, zupełnie inną, poprawną rodzinę i nigdy nie przyznaje się do powtórzenia historii własnego smutnego dzieciństwa. Ale to niestety zdarza się rzadko. Jeśli charakter dziecka jest początkowo silny, można go zahartować, a nie całkowicie go złamać. Zasadniczo ludzka podświadomość ma zdolność do reprodukcji, a nie generowania.
Rodzina osoby dorosłej
Nie myśl, że więzi rodzinne jego własnej rodziny nie uczą już ustalonej osoby dorosłej. Szczęśliwe relacje są koncepcją złożoną, wymagają ciągłej pracy. Człowiek uczy się od własnej rodziny bycia bardziej uważnym, milszym, bardziej opiekuńczym i tego samego uczy innych. Często dzieje się to nieświadomie.
Okazuje się, że rodzina jest środowiskiem pedagogicznym dla osoby w każdym wieku i na każdym etapie jej dzieciństwa, a potem dorosłego życia.
