Kompleksowa samoocena obejmuje ocenę zdolności, cech fizycznych, działań i cech moralnych. Wielu psychologów twierdzi, że samoocena jest nowotworem wieku dojrzewania. To w tym okresie zaczyna się jego prawdziwe działanie.
Samoocena młodzieży charakteryzuje się świadomością sytuacyjną, niestabilnością i podatnością na wpływy zewnętrzne. Ten ostatni punkt częściej przypisywany jest wczesnej młodości, później zastępowany jest stabilnością i wszechstronnością pokrycia sfer życia.
Większość nastolatków ma odpowiednią samoocenę. Wystawiając sobie niższą ocenę w ważnych obszarach działalności, pokazują kształtowanie się realistycznego obrazu życia.
Płeć cechy samooceny
Szereg badań wskazuje, że nie istnieje zależność zdolności do adekwatnej oceny swoich działań od płci nastolatka. Zdolność dziewcząt do adekwatnej oceny innych jest wyższa, fakt ten tłumaczy się ich zainteresowaniem innymi. Ale transfer wiedzy o innych ludziach do waszej Jaźni jest wyższy u chłopców.
Główne cechy oceniane przez młodych mężczyzn to silna wola, cechy intelektualne i komunikacyjne. Chłopaki szukają odpowiedzi na pytania: „jacy są w oczach ludzi”, „jak blisko jest do ideału”, „jak wielkie są różnice między jego osobowością a otaczającymi go ludźmi”.
We wczesnym okresie dojrzewania samoocena dziewcząt jest o rząd wielkości niższa niż chłopców. Ta luka wynika z ogromnej dbałości dziewcząt o kwestię własnego wyglądu. Głównym kryterium jest atrakcyjność organizmu, a nie jego skuteczność.
Wpływ samooceny na zachowanie
Młodzież z odpowiednią samooceną ma wyższy poziom wyników w nauce bez nagłych skoków, wysokiego statusu osobistego i społecznego. Szerokie pole zainteresowań takich nastolatków ukierunkowane jest na wszelkiego rodzaju aktywności, a kontakty interpersonalne są celowe i umiarkowane.
Wysoka samoocena sprawia, że nastolatka jest ograniczona w kwestiach aktywności. Coraz większy nacisk kładzie się na komunikację, która charakteryzuje się niewielką zawartością treści.
Skrajnie zawyżona lub zaniżona samoocena charakteryzuje się zwiększonym lękiem, niemożnością znalezienia rozwiązania w trudnych sytuacjach i egocentryzmem.
Rodzina jest podstawą poczucia własnej wartości
Samoocena młodzieży dąży do emancypacji i oddzielenia od opinii innych. Jednak przebywanie w społeczeństwie nie pozwala na to, najważniejsze są osądy i wsparcie rodziców i rówieśników. Opinia rodziców jest postrzegana wyłącznie jako pewien możliwy punkt widzenia na „siebie”. Nie oznacza to, że nastolatek jest wyobcowany z rodziny. Ogólna samoocena w dużej mierze zależy od akceptacji przez rodziców aspiracji nastolatka, natomiast ocena nauczyciela ma znaczenie jedynie w samoocenie umiejętności.
Negatywne i twarde nastawienie rodziców sprawia, że młodzież skupia się na niepowodzeniach, unika udziału w różnych zawodach, prowokuje agresję, chamstwo i niepokój. Od uznania przez rodziców zależy nie tylko samostanowienie w zespole, ale także sukces edukacyjny.
